Axit nitric HNO3 là một trong dung dịch nitrat hydro gồm công thức hóa học HNO3 . Đây là 1 trong axit khan, là 1 trong monoaxit mạnh, tất cả tính oxy hóa mạnh rất có thể nitrat hóa các hợp chất vô cơ, có hằng số cân bằng axit (pKa) = −2.
Bạn đang xem: Axit nitric là axit mạnh hay yếu
Cùng top lời giải đi tìm kiếm hiểu chi tiết về HNO3 nhé.
1. Axit Nitric – HNO3 là gì?
Axit nitric gồm công thức hóa học là HNO3, được gọi là hỗn hợp nitrat hidro hay còn được gọi là axit nitric khan. Axit này được sinh ra ở vào tự nhiên, tạo nên từ những trận mưa do sấm với sét chế tạo ra thành.
2. Tính chất vật lý của axit nitric
- Axit nitric HNO3 là một axit vô cơ táo bạo được tạo ra thành từ một nguyên tử hidro và 1 cội nitrat NO3-, tạo thành từ sự hài hòa của khí nito dioxit (NO2) trong nước dưới sự xuất hiện của khí oxi
4NO2 + O2 + 2H2O → 4HNO3
(Nito dioxit NO2 , là một khí độc màu nâu đỏ này có mùi gắt quánh trưng, nặng rộng không khí và gây ô nhiễm)
- Axit nitric HNO3 là chất lỏng ko màu, dễ bắt lửa, bao gồm tính bào mòn cao . Dung dịch axit HNO3 ko màu,tuy nhiên thông thường sẽ có màu kim cương hơi đỏ vì khí NO2 hòa tàn.
- Axit nitric tinh khiết 100% có tỷ trọng 1.51 g/cm³,
- Nhiệt độ nóng rã -42 °C
- Nhiệt độ sôi 83 °C
- Dưới công dụng của ánh sáng, axit nitric bị phân hủy tạo thành thành nito dioxit NO2 (nhiệt độ thường).
4HNO3 → 4NO2 + 2H2O + O2
3. đặc điểm hóa học tập của HNO3
Axit nitric là 1 trong dung dịch nitrat hydro tất cả công thức hóa học HNO3 . Đây là một trong những axit khan, là 1 trong những monoaxit mạnh, tất cả tính oxy hóa mạnh hoàn toàn có thể nitrat hóa những hợp hóa học vô cơ, tất cả hằng số cân bằng axit (pKa) = −2.
Axit nitric là 1 trong những monoproton chỉ tất cả một sự phân ly đề xuất trong dung dịch, nó bị năng lượng điện ly hoàn toàn thành các ion nitrat NO3− với một proton hydrat, hay nói một cách khác là ion hiđroni.
H3O+ HNO3 + H2O → H3O+ + NO3-
a. HNO3 là một trong những axit mạnh
- Làm quỳ tím gửi thành màu đỏ.
- Tác dụng cùng với oxit bazơ (trong đó kim loại đã dành hóa trị cao nhất) → muối bột + H2O:
2HNO3 + CuO → Cu(NO3)2 + H2O
- Tác dụng cùng với bazơ (trong kia kim loại đã chiếm hữu hóa trị cao nhất) → muối + H2O:
2HNO3 + Mg(OH)2 → Mg(NO3)2 + 2H2O
- Tác dụng với muối bột (trong muối bột kim loại đã chiếm lĩnh hóa trị cao nhất) → muối new + axit mới:
2HNO3 + CaCO3 → Ca(NO3)2 + CO2 + H2O
b. HNO3 là hóa học oxi hóa mạnh
- Tác dụng cùng với kim loại:
+ HNO3 phản ứng với phần lớn các kim loại trừ Au và Pt → muối nitrat + H2O và thành phầm khử của N+5 (NO2, NO, N2O, N2 và NH4NO3).
M + HNO3 → M(NO3)n + H2O + NO2 (NO, N2O, N2, NH4NO3)
+ sản phẩm khử của N+5 là tùy ở trong vào độ khỏe khoắn của sắt kẽm kim loại và mật độ của dung dịch axit. Thường thì thì dung dịch sệt → NO2, dung dịch loãng → NO; dung dịch axit càng loãng, kim loại càng mạnh thì N bị khử xuống tới mức càng sâu.
Cu + 4HNO3 → Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O
Fe + 4HNO3 loãng → Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
8Na + 10HNO3 → 8NaNO3 + NH4NO3 + 3H2O
Chú ý: Nếu cho Fe hoặc hỗn hợp Fe cùng Cu tính năng với hỗn hợp HNO3 mà sau bội nghịch ứng còn dư kim loại → trong dung dịch Fe nhận được chỉ làm việc dạng muối Fe2+. HNO3 sệt nguội tiêu cực với Al, Fe, Cr.
- tác dụng với phi kim → NO2 + H2O + oxit của phi kim.
C + 4HNO3 → CO2 + 4NO2 + 2H2O
S + 4HNO3 → SO2 + 4NO2 + 2H2O
P + 5HNO3 → H3PO4 + 5NO2 + H2O
- Tác dụng với những chất khử không giống (oxit bazơ, bazơ với muối trong các số đó kim loại chưa tồn tại hóa trị cao nhất...).
4HNO3 + FeO → Fe(NO3)3 + NO2 + 2H2O
4HNO3 + FeCO3 → Fe(NO3)3 + NO2 + 2H2O + CO2
4. Điều chế axit nitric - HNO3
Trong tự nhiên, axit nitric được tạo nên từ những cơn mưa lớn gồm sét, gây nên những trận mưa axit.
* Điều chế axit nitric - HNO3 trong phòng thí nghiệm
Người ta mang lại muối natri nitrat tinh thể chức năng với axit sunfuric đặc, chưng cất tất cả hổn hợp này tại ánh sáng sôi của axit nitric là 83 °C cho tới khi còn lại chất kết tinh màu sắc trắng. Tuy nhiên, cách thức này chỉ tạo ra một lượng nhỏ axit.
H2SO4 đặc + NaNO3 (tinh thể) → HNO3 + NaHSO4
Axit nitric bốc sương đỏ thu được hoàn toàn có thể chuyển thành axit nitric màu trắng. Khi tiến hành thí nghiệm, các dụng cụ yêu cầu làm tự thủy tinh, nhất là bình cổ cong nguyên khối vì chưng axit nitric khan.
* Điều chế axit nitric - HNO3 trong công nghiệp
Axit nitric loãng hoàn toàn có thể cô đặc đến 68% axit với một hỗn hợp azeotropic cùng với 32% nước. Để thu được axit tất cả nồng chiều cao hơn, tiến hành chưng chứa với axit sunfuric H2SO4. H2SO4 đóng phương châm là chất khử đã hấp thụ lại nước.
4NH3 + 5O2 → 4NO + 6H2O (Pt, 850oC)
2NO + O2 → NO2
4NO2 + O2 + 2H2O → 4HNO3
Dung dịch axit nitric công nghiệp thường có nồng độ 52% với 68%. Bài toán sản xuất axit nitric được tiến hành bằng công nghệ Ostwald bởi vì Wilhelm Ostwald phát minh.
Xem thêm: Soạn Bài Nghị Luận Về Tác Phẩm Truyện Hoặc Đoạn Trích ), Nghị Luận Về Tác Phẩm Truyện (Hoặc Đoạn Trích)
5. Ứng dụng của axit nitric
- HNO3 được dùng làm điều chế dung dịch nổ
- HNO3 được sử dụng trong cấp dưỡng phân bón
- HNO3 được dùng trong điều chế các muối nitrat trong chống thí nghiệm
- HNO3 được dùng phổ biến trong ngành xi mạ, luyện kim
- HNO3 được sử dụng trong nhà máy để tẩy rửa những đường ống, tẩy rửa bề mặt kim loại
- HNO3 được cần sử dụng để sản xuất thuốc nhuộm vải, len, sợi,…
- HNO3 được sử dụng trong xỷ lý nước để loại bỏ một số tạp chất, cân đối lại độ tiêu chuẩn của nước.