- những tính chất hóa học của HNO3 là: Tính axit mạnh, tính oxi hóa mạnh và bị phân hủy
Cùng đứng đầu lời giải tìm kiếm hiểu bỏ ra tiết về những tính chất hóa học của hno3 nhé!
Axit Nitric – HNO3 là gì?
-Axit nitric có công thức hóa học là HNO3, được gọi là dung dịch nitrat hidro tuyệt còn được gọi là axit nitric khan. Axit này được sinh ra ở vào tự nhiên, tạo ra từ những cơn mưa vày sấm với sét tạo thành.
Bạn đang xem: Các tính chất hoá học của hno3 là
Cấu tạo phân tử Axit Nitric – HNO3
Tính chất vật lý của axit nitric
-Axit nitric là chất lỏng ko màu, tung tốt trong nước (C3, khi để ngoài không khí, nếu axit nitric bao gồm nồng độ 86% ta sẽ thấy khói trắng bốc lên. Nhiệt độ đông đặc là -42 °C và nhiệt độ sôi là 83°C.
-Dưới tác dụng của ánh sáng, axit nitric bị phân hủy tạo thành nito dioxit NO2( nhiệt độ thường).
4HNO3→ 4NO2+ 2H2O + O2
-Do đó cần bảo quản axit nitric trong số chai, lọ tối màu, tránh tia nắng và khu vực cất giữ phải đảm bảo nhiệt độ thấp hơn 0°C.
-Ở nhiệt độ cao, nito dioxit bị tổng hợp bởi axit nitric thành dung dịch bao gồm màu quà hoặc đỏ. Điều này khiến ảnh hưởng ko nhỏ đến các đặc trưng vật lý, phụ thuộc vào nồng độ NO2, đặc biệt là áp suất hơi trên chất lỏng, nhiệt độ sôi, color sắc dung dịch.
-Chưng cất hỗn hợp axit nitric cùng nước, ta được azeotrope tất cả nồng độ 68% HNO3và sôi ở 120.5°C, 1 atm. Axit nitric là một axit gồm tính ăn mòn cao, cực độc, dễ bắt lửa.
Tính chất hóa học của HNO3
-Axit nitric là một dung dịch nitrat hydro tất cả công thức hóa học HNO3. Đây là một axit khan, là một monoaxit mạnh, bao gồm tính oxy hóa mạnh gồm thể nitrat hóa nhiều hợp chất vô cơ, gồm hằng số cân nặng bằng axit (pKa) = −2.
-Axit nitric là một monoproton chỉ tất cả một sự phân ly yêu cầu trong dung dịch, nó bị điện ly hoàn toàn thành các ion nitrat NO3− và một proton hydrat, xuất xắc còn gọi là ion hiđroni.
H3O+ HNO3+ H2O → H3O+ + NO3-
-Axit nitric gồm tính chất của một axit bình thường vì thế nó làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ.
-Tác dụng với bazo, oxit bazo, muối cacbonat tạo thành các muối nitrat
2HNO3+ CuO → Cu(NO3)2+ H2O
2HNO3+ Mg(OH)2→ Mg(NO3)2+ 2H2O
2HNO3+ CaCO3→ Ca(NO3)2+ H2O + CO2
-Axit nitric tác dụng với kim loại: Tác dụng với hầu hết những kim loại trừ Au với Pt tạo thành muối nitrat và nước .
Kim loại + HNO3 đặc→ muối nitrat + NO + H2O ( to)
Kim loại + HNO3 loãng→ muối nitrat + NO + H2O
Kim loại + HNO3 loãng lạnh→ muối nitrat + H2
Mg(rắn) + 2HNO3 loãng lạnh→ Mg(NO3)2+ H2(khí)
-Nhôm, sắt, crom thụ động với axit nitric đặc nguội vì lớp oxit kim loại được tạo ra bảo vệ chúng không bị lão hóa tiếp.
-Tác dụng với phi kim (các nguyên tố á kim, ngoại trừ silic vàhalogen) tạo thành nito dioxit nếu là axit nitric đặc với oxit nito với axit loãng cùng nước, oxit của phi kim.
C + 4HNO3 đặc→ 4NO2+ 2H2O + CO2
P + 5HNO3 đặc→ 5NO2+ H2O + H3PO4
3C + 4HNO3 loãng→ 3CO2+ 4NO + 2H2O
-Tác dụng với oxit bazo, bazo, muối mà lại kim loại trong hợp chất này chưa lên hóa trị cao nhất:
FeO + 4HNO3→ Fe(NO3)3+ NO2+ 2H2O
FeCO3+ 4HNO3→ Fe(NO3)3+ NO2+ 2H2O + CO2
-Tác dụng với hợp chất:
3H2S + 2HNO3(>5%) → 3Skết tủa+ 2NO + 4H2O
PbS + 8HNO3 đặc→ PbSO4 kết tủa+ 8NO2+ 4H2O
Ag3PO4tan vào HNO3, HgS ko tác dụng với HNO3.
- Tác dụng với nhiều hợp chất hữu cơ: Axit nitric có khả năng phá hủy nhiều hợp chất hữu cơ, bắt buộc sẽ rất nguy hiểm nếu để axit này tiếp xúc với cơ thể người.
Điều chế axit nitric - HNO3
-Trong tự nhiên, axit nitric được tạo ra từ các cơn mưa lớn có sét, gây ra những trận mưa axit.
1. Điều chế axit nitric - HNO3 trong phòng thí nghiệm
-Người ta cho muối natri nitrat tinh thể tác dụng vớiaxit sunfuricđặc, chưng cất hỗn hợp này tại nhiệt độ sôi của axit nitric là 83 °C cho đến khi còn lại chất kết tinh màu sắc trắng. Mặc dù nhiên, phương pháp này chỉ tạo ra một lượng nhỏ axit.
H2SO4 đặc+ NaNO3(tinh thể) → HNO3+ NaHSO4
-Axit nitric bốc khói đỏ thu được bao gồm thể chuyển thành axit nitric color trắng. Lúc thực hiện thí nghiệm , các dụng cụ phải có tác dụng từ thủy tinh, đặc biệt là bình cổ cong nguyên khối bởi axit nitric khan.
2. Điều chế axit nitric - HNO3 trong công nghiệp
-Axit nitric loãng bao gồm thể cô đặc đến 68% axit với một hỗn hợp azeotropic với 32% nước. Để thu được axit có nồng độ cao hơn, tiến hành chưng cất với axit sunfuric H2SO4. H2SO4đóng phương châm là chất khử sẽ hấp thụ lại nước.
4NH3+ 5O2→ 4NO + 6H2O (Pt, 850oC)
2NO + O2→ NO2
4NO2+ O2+ 2H2O → 4HNO3
-Dung dịch axit nitric công nghiệp thường gồm nồng độ 52% và 68%. Việc sản xuất axit nitric được thực hiện bằng công nghệ Ostwald vì chưng Wilhelm Ostwald phát minh.
Ứng dụng của axit nitric - HNO3 vào thực tiễn là gì?
1. Trong phòng thí nghiệm
-Axit nitric được sử dụng làm cho thuốc thử liên quan tới clorit. Cho axit nitric tác dụng với mẫu thử, sau đó mang lại dung dịch bạc nitrat vào để tra cứu kết tủa trắng của bạc clorua. Kế bên ra, nó cũng sử dụng để điều chế muối nitrat.
2. Trong công nghiệp
-Axit nitric 68% được sử dụng để chế tạo thuốc nổ bao gồm nitroglycerin, trinitrotoluen (TNT) với cyclotrimethylenetrinitramin (RDX), và các loại phân bón chứa nito như phân đạm một lá nitrat amoni NH4NO3, các muối nitrat như KNO3, Ca(NO3)2,...
-Axit nitric có nồng độ 0,5-2% được sử dụng có tác dụng hợp chất nền nhằm xác định trong dung dịch tất cả tồn tại kim loại không. Người ta gọi đó là kỹ thuật ICP-MS với ICP-AES. Cần sử dụng axit nitric tinh khiết trọn vẹn vì có một số lượng những ion kim loại nhỏ tất cả thể tạo ảnh hưởng tới kết quả phân tích.
-Do axit nitric phản ứng với hầu hết những kim loại trong những hợp chất hữu cơ nên nó được dụng trong nghề luyện kim, xi mạ với tinh lọc. Khi đến axit này kết hợp với axit clorua, ta được dung dịch nước cường toan gồm khả năng phối hợp bạch kim cùng vàng.
-Sử dụng axit nitric để sản xuất các chất hữu cơ, bột màu, sơn, thuốc nhuộm vải.
-Dùng có tác dụng thuốc tẩy màu- colorometric test, giúp phân biệt heroin với morphine.
-Axit nitric được sử dụng để sản xuất nitrobenzen - tiền chất để sản xuất anilin và các dẫn xuất anilin với những ứng dụng then chốt trong sản xuất bọt xốp polyuretan, sợi aramit với dược phẩm.
-Axit nitric cũng là hợp chất trung gian cần sử dụng trong sản xuất bọt xốp polyuretan mềm và những sản phẩm polyuretan khác, ví dụ những chất kết dính, những chất bịt kín, các chất bọc phủ và những chất đàn hồi, đi từ nguyên liệu toluen diisoxyanat.
-Dùng làm cho chất tẩy rửa các đường ống, bề mặt kim loại trong những nhà sản phẩm sữa. Axit nitric được sử dụng để loại bỏ những tạp chất, cân nặng bằng lại độ tiêu chuẩn của nước. Một vào những ứng dụng khác mang lại IWFNA là một chất lão hóa trong nhiên liệu lỏng tên lửa.
Mức độ nguy hiểm của axit nitric, cần chăm chú biện pháp phòng kị nào?
1. Những tổn thương khi tiếp xúc HNO3
-Hít phải: làm cho tổn thương hệ hô hấp, tất cả thể khiến phổi bị sưng.
-Nuốt phải: Khiến vùng miệng, họng, thực quản, dạ dày bị bỏng, gây nguy hiểm tới tính mạng. Nhẹ sẽ khiến nôn ói, tiêu chảy. Nặng có thể khiến tuần trả máu bị rối loạn, khiến tử vong.
-Dây vào mắt: làm cho tổn thương giác mạc, gồm thể dẫn tới mù lòa.
-Tiếp xúc với da: tạo phỏng da.
-Phơi nhiễm lâu có thể dẫn tới ung thư.
-Khi có tác dụng việc với axit nitric cần có dụng cụ bảo hộ lao động an toàn.
2. Biện pháp xử lý sự cố vì chưng axit nitric khiến ra
-Axit bắn vào mắt: ngay lập tức dùng nước sạch để rửa mắt, kết hợp nháy mắt vào 15 phút. Sau đó dùng muối natri clorua 0.9% để rửa lại rồi đưa tới cơ sở y tế để được điều trị tiếp.
-Axit tiếp xúc với da: Lột bỏ quần áo bị dính axit, sử dụng khăn khô lau vết thương rồi sử dụng nước sạch (dùng xà phòng nếu có) để rửa lại nhiều lần. Đưa nạn nhân tới cơ sở y tế để điều trị tiếp.
-Hít phải hơi axit nitric: Di chuyển nạn nhân ra quần thể vực loáng khí, ủ ấm. Để nạn nhân nằm im rồi liên lạc với cơ sở y tế gần nhất.
-Nuốt phải axit nitric: phối hợp MgO với nước hoặc sữa với lòng trắng trứng rồi đưa tới cơ sở y tế gần đó để điều trị.
-Hỏa hoạn xảy ra do axit nitric: Sử dụng bột khô, bình khí cacbon dioxit để dập lửa. Sử dụng dung dịch kiềm để th-nc axit. Di chuyển những thùng chứa, hoặc sử dụng nước để có tác dụng nguội các thùng này tránh trường hợp vạc nổ.
-Trường hợp axit nitric bị tràn, rò rỉ: Sử dụng cát, đất để phủ lên chỗ axit tràn ra. Sau đó dùng Ca(OH)2hoặc soda khan để trung hòa. Dùng nước làm cho sạch khu vực hóa chất bị rò rỉ.
Những lưu ý lúc sử dụng axit nitric - HNO3
-Axit nitric là chất lão hóa mạnh, khi tác dụng với cyanit, bột kim bao gồm thể phát nổ cùng tự bốc cháy khi phản ứng với turpentine.
-Ở nồng độ đậm đặc, nó gây bỏng da vày phản ứng với protein keratin, khiến domain authority chuyển sang màu sắc vàng. Khi được th-nc sẽ chuyển thành màu sắc cam.
-Có thể phản ứng mạnh với kim loại tạo thành khí hydro dễ cháy trong không khí.
-Khi pha loãng, tuyệt đối không được đổ nước vào axit mà lại phải mang đến axit vào nước.
-Sử dụng những thùng chứa bằng nhựa nuốm cho kim loại bởi axit nitric không tác dụng với chất liệu này.
-Các thùng chứa phải đậy nắp kín, kị ánh nắng mặt trời.
Xem thêm: Sở Gddt Tp Hcm - Sở Giáo Dục Tp Hcm
-Khu vực lưu trữ phải nhoáng mát, tránh xa các nguồn nhiệt.