Khi đi thuyền xuôi dòng nước ta thấy chiến thuyền chạy nhẹ và cấp tốc hơn, ta đứng im trên thuyền dẫu vậy lại chuyển động so với phần đa ngôi công ty trên bờ sông, đây đó là ví dụ minh họa cho cách làm cộng vận tốc và tính tương đối của đưa động.

Bạn đang xem: Tính tương đối của chuyển động, công thức cộng vận tốc


Vậy lúc thuyền đi xuôi tuyệt ngược dòng nước thì phương pháp cộng vận tốc như vậy nào? ngôi trường hợp bao quát công thức cùng vật tốc thân hai đồ dùng m với n được tính ra sao? Hệ quy chiếu đứng yên với Hệ quy chiếu hoạt động là gì? họ cùng khám phá qua bài viết dưới đây.


I. TÍNH TƯƠNG ĐỐI CỦA CHUYỂN ĐỘNG

1. Tính tương đối của quỹ đạo  

*

- mẫu mã quỹ đạo của hoạt động trong những hệ quy chiếu không giống nhau thì không giống nhau – quỹ đạo tất cả tính tương đối.

2. Tính kha khá của vận tốc 

*
- vận tốc của vật chuyển động đối với các hệ quy chiếu khác nhau thì không giống nhau. Gia tốc có tính tương đối.

II. CÔNG THỨC TÍNH VẬN TỐC

1. Hệ quy chiếu đứng yên với hệ quy chiếu gửi động

- Một cái thuyền chạy trên mẫu sông xét hoạt động của thuyền trong nhị hệ quy chiếu:

 • Hệ quy chiếu xOy gắn với bờ coi như hệ quy chiếu đứng yên.

 • Hệ quy chiếu x"Oy" gắn với trang bị trôi theo dòng nước là hệ quy chiếu chuyển động.

2. Phương pháp cộng vận tốc

a) Trường phù hợp các tốc độ cùng phương cùng chiều

*

 

- vào đó:

 

*
: gia tốc của thuyền đối với bờ (vận tốc hay đối)

 

*
: tốc độ của thuyền đối với nước (vận tốc tương đối)

 

*
: vận tốc nước đối với bờ (vận tốc kéo theo)

⇒v1,3→=v1,2→+v2,3→">- cách làm cộng vận tốc:

*

⇒v1,3→=v1,2→+v2,3→">- Về độ lớn:

*

 Với số 1 ứng với vật chuyển động; số 2 ứng cùng với hệ quy chiếu đưa động; số 3 ứng với hệ quy chiếu đứng yên.

* Ví dụ: Thuyền hoạt động xuôi chiếc nước: nếu như vnb = 2km/h; vtn = 28km/h thì vtb = vnb + vtn = 30km/h.

b) ngôi trường hợp vận tốc tương đối cùng phương, ngược hướng với gia tốc kéo theo

*

- Công thức cộng vận tốc: 

- Về độ lớn: 

*

* lấy một ví dụ (câu C3 trang 36 SGK trang bị lý 10): Một chiến thuyền chạy ngược dòng nước đi được 20 km trong một giờ; nước tung với vận tốc 2 km/h. Tính gia tốc của thuyền đối với nước.

° hướng dẫn: Ta quy ước thuyền - 1; nước - 2; bờ - 3

- tốc độ của thuyền so với bờ tất cả độ phệ là: |v13| = S/t = 20/1 = 20 km/h

- vận tốc của nước so với bờ có độ béo là: |v23| = 2 km/h

- Ta có: v12 = v13 + v32 hay v12 = v13 - v23

- chọn chiều dương là chiều hoạt động của thuyền đối với dòng nước.

 → v13 hướng theo chiều dương với v23 ngược chiều dương

 → v13 = 20km/h, v23 = -2km/h

 → v12 = v13 – v23 = 20 - (-2) = 22 km/h > 0

 → vận tốc của thuyền đối với nước tất cả độ lớn là 22 km/h và hướng theo hướng dương.

*

3. Bí quyết cộng tốc độ tổng quát

• Để tính được vận tốc của vật trong những hệ quy chiếu không giống nhau, ta dựa vào công thức cộng tốc độ tổng quát lác sau:

 

- trong đó:

° Số 1 đính với vật đề xuất tính vận tốc

° Số 2 gắn với hệ quy chiếu là các vật gửi động

° Số 3 gắn với hệ quy chiếu là những vật đứng yên

° v12 là tốc độ của thiết bị so với hệ quy chiếu vận động gọi là gia tốc tương đối

° v23 là tốc độ của hệ quy chiếu hoạt động so cùng với hệ quy chiếu đứng lặng gọ là tốc độ kéo theo

° v13 là vận tốc của thiết bị so cùng với hệ quy chiếu vận động gọi là tốc độ tuyệt đối.

• Độ khủng của tốc độ tuyệt đối: 

*

- trong đó: α là góc hòa hợp bởi  và 

• trường hợp sệt biệt:

  cùng chiều  thì: v13 = v12 + v23

  ngược chiều  thì: v13 = |v12 - v23|

  vuông góc  thì: 

*

III. Bài xích tập áp dụng công thức cộng vận tốc tính tương đối của đưa động

* bài 1 trang 37 SGK đồ dùng Lý 10: Nêu một lấy ví dụ như về tính kha khá của quỹ đạo của gửi động.

° Lời giải Bài 1 trang 37 SGK đồ dùng Lý 10:

- Người đứng yên mặt đường thấy giọt mưa rơi theo quĩ đạo là đường thẳng, bạn ngồi trên xe hơi đang chuyển động thấy giọt mưa rơi theo phương nghiêng.

* Bài 2 trang 37 SGK đồ gia dụng Lý 10: Nêu một lấy ví dụ như về tính kha khá của tốc độ của chuyển động.

° Lời giải Bài 2 trang 37 SGK trang bị Lý 10:

- Một bạn ngồi trên cano vận động dọc theo loại sông tất cả bờ sông song song với dòng chảy. 

- Đối với bờ: tốc độ của fan trên thuyền đó là vận tốc của cano

- Đối với cano: Vận tốc của người trên cano bằng không.

* Bài 3 trang 37 SGK vật dụng Lý 10: Trình bày bí quyết cộng tốc độ trong trường thích hợp các vận động cùng phương, cùng chiều ( thuộc phương với ngược chiều).

° Lời giải Bài 3 trang 37 SGK vật dụng Lý 10:

¤ phương pháp cộng vận tốc trong trường hòa hợp các chuyển động cùng phương, thuộc chiều là: 

- Về độ lớn: v13 = v12 + v23 , vào đó:

 : vận tốc tuyệt đối;

 : vận tốc tương đối;

 : gia tốc kéo theo

¤ công thức cộng tốc độ trong trường vừa lòng các chuyển động cùng phương ngược chiều là: 

- Độ lớn: v13 = |v12 - v23|

 : tốc độ tuyệt đối;

 : tốc độ tương đối;

 : tốc độ kéo theo

* Bài 4 trang 37 SGK đồ gia dụng Lý 10: Chọn câu xác minh đúng. Đứng sinh hoạt Trái Đất, ta đã thấy:

A. Mặt Trời đứng yên, Trái Đất xoay quanh Mặt Trời, phương diện Trăng xoay quanh Trái Đất.

B. Phương diện Trời cùng Trái Đất đứng yên, phương diện Trăng quay quanh Trái Đất.

C. Phương diện Trời đứng yên, Trái Đất cùng Mặt Trăng xoay quanh Mặt Trời

D. Trái Đất đứng yên, mặt Trời với Mặt Trăng xoay quanh Trái Đất.

° Lời giải Bài 4 trang 37 SGK trang bị Lý 10:

¤ Đáp án đúng: D. Trái Đất đứng yên, khía cạnh Trời và Mặt Trăng quay quanh Trái Đất.

- vì chưng khi đứng sinh sống Trái Đất ta đã đưa Trái Đất làm mốc yêu cầu ta sẽ quan ngay cạnh thấy mặt Trời và Mặt Trăng xoay quanh Trái Đất.

* Bài 5 trang 37 SGK đồ vật Lý 10: Một chiếc thuyền khơi chạy ngược loại sông, sau 1 tiếng đi được 10km. Một khúc mộc trôi theo cái sông, sau 1 phút trôi được 100/3 m. Gia tốc của thuyền buồm so cùng với nước bằng bao nhiêu?

A. 8 km/h

B. 10 km/h

C. 12 km/h

D. Một câu trả lời khác.

° Lời giải Bài 5 trang 37 SGK trang bị Lý 10:

¤ Đáp án đúng: C. 12 km/h

- Ta có: t1 = 1h = 3600s, S1 = 10km = 10000m, t2 = 1 phút = 60s

- giả sử thuyền là 1, nước là 2, bờ là 3 thì ta có

- vận tốc của thuyền đối với bờ bao gồm độ béo là: 

*

- Vận tốc của nước đối với bờ gồm độ béo là:

*

- Áp dụng phương pháp cộng vận tốc: v12 = v13 + v32 hay v12 = v13 - v23

- lựa chọn chiều dương là chiều rã của mẫu nước. Bởi vì thuyền tan ngược dòng nước nên v13 hướng ngược hướng dương, v23 hướng theo chiều dương, lúc đó:

*

 

*
*

- Kết luận: Như vậy vận tốc của thuyền khơi so với nước tất cả độ phệ 12km/h và hoạt động ngược chiều loại nước. (dấu "-" thể hiện vận động ngược chiều dương ta chọn).

* Bài 6 trang 38 SGK thiết bị Lý 10: Một hành khách ngồi vào toa tàu H, liếc qua cửa sổ thấy toa tàu N ở bên cạnh và gạch men lát sảnh ga đều vận động như nhau. Hỏi toa tàu như thế nào chạy?

A. Tàu H đứng yên, tàu N chạy.

B. Tàu H chạy, tàu N đứng yên.

C. Cả hai tàu mọi chạy.

D. Những câu A, B, C phần nhiều không đúng.

° Lời giải Bài 6 trang 38 SGK đồ vật Lý 10:

¤ Đáp án: B.Tàu H chạy, tàu N đứng yên.

- Tàu H chạy, tàu N đứng yên. Vì ta thấy toa tàu N cùng gạch lát sân ga đều vận động như nhau mà lại gạch lát sảnh ga thì đứng yên đề nghị tàu N sẽ đứng lặng còn tàu H gửi động.

* Bài 7 trang 38 SGK đồ gia dụng Lý 10: Một xe hơi A chạy hầu hết trên một đường thẳng với tốc độ 40 km/h. Một xe hơi B đuổi theo xe hơi A với tốc độ 60 km/h. Xác minh vận tốc của ô tô B so với ô tô A với của ô tô A đối với ô đánh B.

° Lời giải Bài 7 trang 38 SGK đồ Lý 10:

- lựa chọn chiều dương là chiều hoạt động của 2 xe

 

*
: tốc độ của xe A đối với đất

 

*
: tốc độ của xe pháo B so với đất

 

*
: gia tốc của xe cộ B so với xe A

- Theo công thức cộng gia tốc thì gia tốc của xe cộ A đối với xe B là:

 vAB = vAD + vDB hoặc vAB = vAD - vBD

- do hai xe vận động cùng chiều nên: vAB = 40 – 60 = -20(km/h) → phía ngược chiều dương.

⇒ vBA = 20(km/h) cùng vBA hướng theo hướng dương.


* Bài 8 trang 38 SGK đồ vật Lý 10: A ngồi trên một toa tàu chuyển động với tốc độ 15 km/h đang rời ga. B ngồi trên một toa tàu khác vận động với vận tốc 10 km/h đang vào ga. Hai tuyến phố tàu song song cùng với nhau. Tính gia tốc của B đối với A.

° Lời giải Bài 8 trang 38 SGK đồ gia dụng Lý 10:

- Chọn chiều dương là chiều vận động của tàu A

 : tốc độ của tàu B đối với đất,  ngược chiều dương yêu cầu vBD = -10 km/h

 : tốc độ của tàu A so với đất,  theo chiều dương nên vAD = 15 km/h

 

*
: gia tốc của tàu B đối với tàu A

- Theo bí quyết cộng vận tốc: vBA = vBD + vDA = vBD - vAD

 → vBA = vBD - vAD = -10 - 15 = -25 (km/h)

- Kết luận: Như vậy tốc độ của tàu B so với tàu A gồm độ lớn 25km/h và ngược chiều đối với chiều chuyển động của tàu A.

Xem thêm: Omni Channel Là Gì ? Tất Tần Tật Về Bán Hàng Đa Kênh 2022 Omnichannel Là Gì

Hy vọng với nội dung bài viết ôn lại kỹ năng về Công thức cộng vận tốc, tính tương đối của hoạt động và bài bác tập sinh hoạt trên hữu ích cho những em. Hầu như góp ý cùng thắc mắc các em vui mắt để lại bình luận dưới nội dung bài viết để Hay học hỏi và chia sẻ ghi nhận cùng hỗ trợ, chúc các em học hành tốt.